Leibniz’in monad öğretisine göre, monadların sürekli bir dönüşümle içinde bulundukları iki durumdan biridir. Leibniz’e göre, bütün monadlar -ve bu anlamda bütün canlılar- ölümsüzdürler. Buna göre, ölüm bir “büzülme”dir (involutio), saklı (latent) bir hayat durumuna geçmedir; doğum ise, tersine, bir “evrim”dir (evolutio), saklı bir hayat durumunun açılıp gelişmesi, yani bir tomurcuğun serpilmesi gibi bir süreçtir. Monadların bu hareketleri, onların açık veya seçik olmayan şekilde algılanmalarına da yol açan şey gibi görünür.

Bu ifade, Macit Gökberk’te, bir kaç kere geçiyor olmakla birlikte sadece Leibniz ile ilgili bölümde felsefi bir anlama işaret etmektedir. Diğer yerlerde, örneğin “Harvey, kanın vücuttaki dolanmasının yüreğin büzülme ve genişleme hareketleri ile olduğunu, büzülme hareketleri yüzünden kanın damarlara basıldığını göstererek, fizyolojide birtakım mistik kuvvetlere inanan anlayışlara kesin olarak son vermiştir” gibi cümlelerde olduğu gibi doğrudan kelime anlamıyla, yani bir şeyin alanının hacminin sıkışarak küçülmesi anlamına gelecek şekilde kullanılmaktadır.