İng. Aristotle Fr. Aristote Alm. Aristoteles // Türkçede özellikle akademi dışında çoğu zaman ismi Aristo şeklinde söylenir.

Tanım

Aristoteles (M.Ö. 384-322), Makedonya Krallığına bağlı Stageiros yöresinde doğmuştur. Atina’ya ise 19 yaşında gelip Platon’un Akademia’sına girmiştir. Daha Akademia’da çalışırken yayımladığı yapıtlarıyla adını duyurmuştur. 343 yılında Makedonya Kralı Philipp kendisini oğlu İskender’i yetiştirmek üzere sarayına çağırdı. İskenderin eğitimine harcadığı üç yıldan sonra, Atina’ya tekrar gidip kendi okulunu, Lykeion’u açtı. Bu okul, bilimsel ilgilerinin çokyanlılığı, öğretimindeki disiplini, planlı araştırma ve çalışmalarıyla az zamanda hocası Platon’un Akademia’sını gölgede bırakmış, ilkçağın bundan sonraki bu gibi bilim ocaklarına örnek olmuştur. Aristoteles, felsefi konuşma ve tartışmaları, Platon gibi oturarak değil de bir yukarı bir aşağı gezinerek yaptığı için, bu okula Peripatos (“Gezinenler”) adı da verilir. İskender’in ölümünden sonra Atina’da Makedonya’ya karşı kımıldanmalar başlayınca, Makedonya sarayı ile olan yakın ilişkileri dolayısıyla güç durumda kalmıştır. Nitekim hemen dinsizlikle suçlanmış, Sokrates’in başına gelene uğramamak için, Khalkis’e gitmiş, burada bir yıl sonra bir mide hastalığından 62 yaşında iken ölmüştür. Aristoteles, Antik Yunan felsefesinin sistematik döneminin Platon’la birlikte iki doruğundan biridir.Platon’la birlikte Aristoteles’in felsefesinin de kendisinden sonraki zamana, günümüze kadar yön verici bir etkisi olmuştur. (bkz. Aristotelesçilik ) Kendisinden sonra gelen yaklaşık 2500 yılda Aristoteles’e ilişkin muazzam bir yorum geleneği oluşmuştur. Kendisinden etkilenenlerin yanısıra karşı çıkanların da felsefe tarihi açısından pek çok önemli fikirler ortaya koydukları görülür. Tüm özgün nitelikleri yanında Aristoteles, aynı zamanda Antikçağ felsefesini anlamamızı sağlayan önemli bir de kaynak niteliğindedir. Yazdıkları içinde ilk felsefe tarihi çalışmalarına örnek teşkil edecek bölümler mevcuttur. Bunun dışında tüm hayatı boyunca pek çok önemli eser vermiş ( bkz. Aristoteles’in eserleri ) ve pek çok alanın isimleri ve sorunlarını ayrı ayrı belirleyen eserler yazarak, sonradan oluşacak bilim dallarına öncülük etmiştir.

Ayrıca Bkz.

Aristotelesçilik
Aristoteles’in eserleri
Aristoteles fiziği