Antik Yunanlılarda analogia, matematiksel bağlamda “orantı” anlamında kullanılıyordu. Öyle ki Latinceye çoğu zaman proportio olarak çevrilmiştir. “Ortak yönleri olan iki şey arasındaki benzeşme” anlamıyla kullanımı daha sonra Ortaçağda belirmeye başlamış gibi görünmektedir. Yine analojiyi teorilerinde önemli bir unsur olarak kullanmaya başlayanlar da Ortaçağ filozoflarıdır. Daha Augustinus’tan itibaren buna tanık olunur. Augustinus, dogmaları analoji yöntemi ile anlaşılır yapmaya çalışmıştı. Örneğin üçlü birlik (trinitas) dogmasını, varlık, bilmek ve sevmek üçlüsünden kurulu bir birlik olan insan ruhunun yapısını göz önünde bulundurup bununla bir örnekseme kurarak açıklamak istemişti. Fransisken mistiği Bonaventura’ya göre, dünyaya ilişkin bilgimiz de, aslında, simgesel analojik bir Tanrı bilgisidir. Aquinolu Thomas’a göre ise, bu tür bir analoji, yalnız bir simgeleştirmedir, olsa olsa gerçek bilginin yerine geçen bir şeydir, çünkü bu konuda gerçek bilgiye ulaşamayız. Ancak cisimsel olmayan varlıkları da, sadece analoji yoluyla yaşantı dünyamızdan edindiğimiz örneksemelere dayanarak bilmemiz mümkündür.

Macit Gökberk, analoji kelimesine Türkçe karşılık olarak bir yerde “örnekseme”, bir diğer yerde ise “benzetme” kelimelerini öneriyor.