M.Ö. 5 yy’da yaşamış Yunan filozofu (yaklaşık M.Ö 510-428). Sokrates öncesi filozofların önde gelenlerinden biridir. lonia’da Klazomenai’de doğmuştur. Sonradan Atina’ya gitmiş ve burada 30 yıl kalmıştır. Atina’nın gördüğü ilk büyük düşünürdür. Burada kaldığı zaman boyunca Atinalı büyük kumandan ve devlet adamı Perikles’in yakın dostu ve danışmanı olmuştur. Yine onun muhalifleri tarafından tanrısızlıkla suçlanmış ve Atina’dan ayrılmak zorunda bırakılmıştır.

Anaxagoras, Antik Yunanın ilk dönemi olan doğa felsefesi döneminde Miletliler ve Elealılardan sonra gelen ve Empedokles ile başlayan yeni bir çığırın üyesidir. Bunlar tek yerine çoğul arkhe anlayışını getirmişler ve bu anamaddeyi cansız olarak düşünmüşlerdir. Bu açıdan doğa felsefeleri pluralist (çoğulcu) ve mekanisttir.

Anaxagoras, arkhe’nin sayısız olduğunu söylemiştir. Aksi takdirde varoluştaki çeşitliliği açıklamanın mümkün olamayacağını belirtir. Tüm varoluş onun, gerçekten varolan öz’ler (khremata) ve tohum’lar (spermata) dediği şeylerin bir şekilde birleşmesi ve dağılmasından oluşur. Algılarımız bize evreni, düzeni ve ereği olan bir bütün olarak gösterirler; dolayısıyla hareketi sağlayan kuvvet de, düzenleyen, bir ereğe (telos) göre oluşturan bir kuvvet olmalıdır. Onun için Anaxagoras, oluşu meydana getiren ilkeye, gördüğü iş düşünce yetisininkine benzediğinden, Nous adını verir. Ancak, düşünce yetisine ve akla benzetildiği için Nous’u maddi olmayan bir ilke diye anlamamak gerekir. Nous da maddedir, yalnız pek ince, pek seçkin bir maddedir. Nous, Herakleitos’un Logos’u gibi, evrene egemen olan kuvvettir; evreni harekete getirip oluşturması bakımından da Herakleitos’un ateş’inin gördüğü işlevi görür.